Onverwerkt trauma herken je aan 8 duidelijke signalen:
1. Moeite met het toelaten van positieve veranderingen
2. Een sterke drang naar controle
3. Bang om te falen
4. Concentratieproblemen
5. Moeite met hulp vragen
6. Een laag zelfbeeld
7. Heftige reacties naar jezelf of anderen
8. Mentale klachten zonder duidelijke oorzaak.
Het zijn tekenen dat je lichaam en geest nog vechten met een oude wond. Door bewust te worden van deze signalen, zet je de eerste stap richting heling.
Onverwerkt trauma kan een last zijn die je onbewust met je meedraagt. Misschien ben je hyperbewust van je omgeving, heb je moeite om anderen te vertrouwen of worstel je met een laag zelfbeeld. Vaak houden we deze emoties diep vanbinnen, uit angst om zwak over te komen. Het kan moeilijk zijn om onverwerkt trauma te herkennen. Daarom hebben we een lijstje gemaakt met 8 signalen die erop wijzen dat je trauma met je meedraagt.
Dit artikel is niet bedoeld om ziekte te diagnosticeren, behandelen, genezen of voorkomen. Lijd je aan de gevolgen van een traumatische gebeurtenis? Raadpleeg dan altijd een (bedrijfs)arts of psycholoog.
Wat gebeurt er als er iets goeds op je pad komt? Ben je dankbaar of vertrouw je het niet? Of voel je je schuldig als je een persoonlijk succes behaalt? Dit kunnen tekenen zijn dat je onverwerkt trauma hebt. Mensen met trauma geloven vaak onbewust dat ze geen geluk verdienen.
Voel je je gefrustreerd als dingen anders gaan dan je voor ogen had? De behoefte om alles onder controle te hebben kan voortkomen uit een traumatische gebeurtenis waarin je je hulpeloos en kwetsbaar hebt gevoeld. Controle geeft een gevoel van veiligheid.
Faalangst hoeft niet slecht te zijn en laat eigenlijk zien dat je een groot verlangen hebt om succes te behalen. Maar als angst het overneemt van motivatie, kan dat verlammend werken. Vaak komt dit voort uit negatieve overtuigingen die geworteld zijn in trauma.
De psychologische gevolgen van trauma kunnen zorgen voor een gebrek aan concentratie. Misschien kun je je niet concentreren op je werk, heb je last van gaten in je geheugen of krijg je wel eens een black-out. Deze mentale mist is een beschermingsmechanisme van je brein.
Vind je het moeilijk om tegen anderen te vertellen wat je hebt meegemaakt? Mensen met trauma sluiten zich vaak af om zichzelf te beschermen tegen (vermeende) afwijzing. Je lijdt liever in stilte dan dat je iemand anders om hulp vraagt.
Trauma kan je zelfbeeld vertekenen – vooral als het trauma geworteld is in vroege ervaringen uit je kindertijd. Misbruik en verwaarlozing kunnen er allebei voor zorgen dat je aan je eigenwaarde gaat twijfelen. Maar ook gebeurtenissen als gepest worden, het gevoel hebben er niet bij te horen en (kleine) beledigingen kunnen ervoor zorgen dat je aan je eigenwaarde gaat twijfelen.
Trauma kan ervoor zorgen dat je je pijn afreageert op degenen van wie je het meest houdt. Je bent emotioneel onstabiel, hebt je eigen emoties niet onder controle en bent extreem gevoelig. Dit leidt soms tot woede-uitbarstingen of zelfbeschadigend gedrag.
Het hebben van angstgevoelens, negatieve emoties en paniekaanvallen kunnen allemaal signalen zijn dat je trauma met je meedraagt. Maar het kan ook zijn dat je slecht slaapt, geen eetlust meer hebt of geen plezier meer haalt uit de dingen die je eerst graag deed.
Het woord ‘trauma’ is Grieks en betekent letterlijk ‘wond’. Trauma is een ingrijpende gebeurtenis die je overvalt en je zo ontregeld, dat je overweldigd wordt. Op dat moment voel je je extreem verward, boos of verbijsterd en weet je niet hoe je op deze ‘bedreiging’ moet reageren.
De Canadees-Hongaarse arts, spreker en auteur Gabor Maté, die gespecialiseerd is in trauma, legt uit dat trauma niet de gebeurtenis zelf is, maar dat wat er in je gebeurt als gevolg van deze gebeurtenis. Volgens Maté kun je een traumatische gebeurtenis eigenlijk zien als een psychisch litteken. Trauma laat een afdruk achter op je zenuwstelsel, lichaam en geest, en komt vaak weer naar boven op een later moment.
"Trauma is niet wat er met je gebeurt, maar wat er binnenin je gebeurt als gevolg daarvan."
Trauma is een persoonlijke ervaring, wat betekent dat iets traumatisch voor jou kan zijn, terwijl het dat niet per se voor iemand anders hoeft te zijn. Dit hangt af van je persoonlijkheid en eerdere ervaringen. Het is van belang om te begrijpen dat er geen universele manier is om trauma te verwerken, omdat trauma van persoon tot persoon verschilt.
Vaak zijn het juist de subtiele vormen van trauma die gemakkelijk over het hoofd worden gezien of genegeerd worden, maar zich in de loop van de tijd opstapelen en negatieve invloed hebben op onze geestelijke gezondheid. Dit kunnen kleine, kwetsbare momenten zijn, zoals beledigd worden, het plotselinge vertrek van een vriend of partner of het gevoel niet geaccepteerd te worden.
Uit onderzoek blijkt dat trauma het brein structureel kan veranderen, vooral de amygdala en hippocampus: de delen die betrokken zijn bij emotie en geheugen.
Door inzicht te krijgen in het soort trauma, is het makkelijker om stappen te zetten richting herstel:
Complex trauma kan zorgen voor klachten als:
Helaas kun je een traumatische gebeurtenis niet ongedaan maken. Maar je kunt wel de wond helen die het heeft veroorzaakt. De eerste stap is altijd bewustwording: erkennen dat je iets hebt meegemaakt dat je nu nog beïnvloedt.
Daarna kun je je eigen patronen en triggers gaan herkennen, en gericht werken aan herstel. Dit kan via:
Wil je meer lezen over hoe je trauma kunt genezen? Lees hier hoe je stap voor stap een trauma kunt verwerken.
