Hoe ga je om met een hoogsensitief kind?

Wat betekent hoogsensitiviteit?

De term hoogsensitiviteit werd voor het eerst gebruikt in 1996 door Elaine Aron, een Amerikaanse psycholoog. Tegenwoordig zie je deze termen overal voorbijkomen. Er bestaat zelfs een magazine over hoogsensitiviteit.

Een hoogsensitief kind is gevoeliger voor prikkels en heeft wat meer tijd nodig om deze te verwerken. Alles wat een hoogsensitief kind hoort, ziet, ruikt, voelt en proeft kan nét wat intenser binnenkomen dan bij andere kinderen.

Door alle prikkels die ze moeten verwerken kunnen deze kids sneller moe zijn. Als reactie hierop kan een gevoelig kind zich wat meer gaan afsluiten van zijn of haar omgeving en wat stiller en teruggetrokken zijn.

High Sensitive Person (HSP) 

Hoogsensitieve kinderen die niet goed tegen te veel prikkels kunnen en geneigd zijn zich eerder af te sluiten, worden ook wel High Sensitive Person (HSP) genoemd.

High Sensational Seekers (HSS)

Daarentegen zijn er ook gevoelige kinderen die juist veel prikkels nodig hebben. Deze kinderen worden dan ook wel High Sensational Seekers (HSS) genoemd. Ze worden niet moe van prikkels maar hebben deze nieuwe ervaringen en sensaties juist nodig om zich goed te voelen.

Hoe ontstaat hoogsensitiviteit?

Hoogsensitiviteit is geen ziekte of stoornis maar een persoonlijkheidskenmerk. Vaak wordt iemand met hoogsensitiviteit geboren en kunnen baby's dus al kenmerken van hoogsensitiviteit laten zien. Het kan ook zijn dat een kind dit later ontwikkeld.

Bij hoogsensitieve kinderen (en volwassenen) is het zenuwstelsel extra gevoelig en mist het een belangrijke filter. Hierdoor worden prikkels dus niet gefilterd maar komen ze directer en intenser binnen.

Kenmerken van een hoogsensitief kind

Hierdoor kan een hoogsensitief kind verschillende (positieve en wat meer belemmerende) kenmerken hebben.

Een hoogsensitief kind:

• voelt zich vaak moe aan het einde van de dag;
• kan zich goed inleven in een ander;
• vermijdt confrontaties of vervelende situaties liever;
• heeft een grote belevingswereld;
• voelt vaker de behoefte om zich terug te trekken;
• kan niet goed omgaan met veranderingen;
• wil graag de rust en vrede bewaken;
• kan heftige emoties ervaren;
• kan sferen en energieën in de omgeving goed aanvoelen.

Maar een hoogsensitief kind is vaak ook erg hulpvaardig, krachtig, authentiek, intuïtief, bewust en creatief.

Hoe ga je om met een hoogsensitief kind? Meditatie kan helpen

Het is in onze maatschappij niet mogelijk om te leven zonder prikkels. De hele dag door worden we blootgesteld aan beelden, geluiden, geuren en sferen.

Je kunt een hoogsensitief kind hier dus niet tegen ‘beschermen’. Maar je kunt je kind wél leren om met deze prikkels om te gaan zodat de hoogsensitiviteit vooral als een kracht ingezet worden.

Een van de manieren om dit te doen is door meditatie. Kinderen die regelmatig een paar minuten mediteren, leren om weer rustig te worden, beter te aarden, dicht bij zichzelf te blijven en beter met emoties om te gaan.

Mediteren op school

Wist je dat er zelfs een school bestaat waar kinderen twee keer per dag 10 tot 15 minuten mediteren? Op de Maharishi School of the Age of Enlightenment (MSAE) in de Verenigde Staten is meditatie een vast onderdeel van de dag. En uit de testresultaten van de school blijkt dat dit zeer positieve effecten heeft.

5 manieren om minder snel overprikkeld te raken

Naast meditatie zijn er ook andere manieren voor hoogsensitieve kinderen om beter te kunnen aarden, minder snel overprikkeld te raken en regelmatig tot rust te komen.

1. Breng voldoende structuur aan

Een hoogsensitief kind kan vaak wat minder goed tegen veranderingen en verrassingen. Als de structuur weg is, kan hij of zij overprikkeld raken. Breng daarom zoveel mogelijk structuur aan in de dag, door op vaste tijden op te staan, te eten, te spelen.. Zo weet je kind precies waar het aan toe is. Bij grote veranderingen zoals een schoolreisje of verhuizing kun je hem of haar extra voorbereiden, zodat het kan wennen aan de nieuwe situatie.

2. Ga vaker de natuur in

Dit is niet alleen voor hoogsensitieve kinderen fijn, maar voor heel veel kinderen en volwassenen: trek erop uit en ga lekker samen de natuur in! Zoek regelmatig de bossen op, ga naar het strand of ga regelmatig een rondje wandelen, fietsen of skeeleren. De natuur brengt rust en is voor een hoogsensitief kind fijn om nieuwe energie op te doen.

3. Zorg dagelijks voor voldoende ontspanning

Een lange schooldag kan behoorlijk veel prikkels geven. Als een hoogsensitief kind dan ’s avonds ook nog eens veel andere prikkels krijgt van bijvoorbeeld de televisie of iPad, kan het nog niet goed tot rust komen. Zorg ervoor dat je kind zich na schooltijd en ’s avonds goed kan ontspannen, door bijvoorbeeld even samen te kletsen, rustig te sporten, te knutselen, zingen, spelen of lezen.

4. Waak voor voldoende slaap

Tijdens de slaap krijgen je lichaam en brein de tijd om alle prikkels van de dag te verwerken. Waak er dus voor dat een hoogsensitief kind voldoende slaap krijgt (wat overigens voor elk ander kind én elke volwassene net zo belangrijk is). Het kan fijn zijn om hiervoor een vast avondritueel te houden, waar een slaapmeditatie ook een fijn onderdeel van kan zijn.

5. Bespreek samen de dag

Vlak voor het slapengaan is ook een mooi moment om de dag te bespreken. Bespreek samen hoe de dag is verlopen en wat fijn en minder fijn was. Zo kunnen emoties verwerkt worden en worden ze niet opgekropt (om later tot uitbarsting te komen).

Meditaties voor kinderen in de app

In de Meditation Moments App staan verschillende meditaties voor kinderen. Deze kindermeditaties hebben verschillende lengtes (4-5 minuten & 8-9 minuten).