Voel je vaak spanning? Dit is wat er écht onder zit

Van verpleegkundige naar angstexpert

Joke werkte jarenlang als verpleegkundige in het ziekenhuis. Juist daar zag ze hoe diep angst verankerd kan zitten in mensen. “Of het nu ging om bloedprikken, operaties of simpelweg de controle uit handen geven: angst was overal aanwezig,” vertelt ze. Zelf kwam ze via reiki in aanraking met spiritualiteit. “Ik zat vast, in mijn hoofd, in mijn leven. Iemand gaf me reiki en ik brak. Dat moment opende iets. Het was het begin van mijn ontwaken.”

Gefascineerd door het onzichtbare veld van energie en emoties, verdiepte Joke zich in hypnotherapie. Ze ontdekte al snel dat onder veel problemen eenzelfde kerngevoel schuilgaat: je niet veilig voelen in jezelf. “Of iemand nu last heeft van vliegangst, podiumvrees of faalangst, in de kern is het vaak hetzelfde. Een oud patroon dat ooit bescherming bood, maar nu in de weg zit.”

Waarom we angst ervaren

Angst is een oeroude emotie, bedoeld om ons te beschermen. “Vroeger moest je bij de groep blijven, anders kon je zomaar aangevallen worden door een sabeltandtijger of woeste mammoet. Tegenwoordig zijn we bang om buiten de groep te vallen door iets veel subtielers: afwijzing, falen, niet voldoen aan verwachtingen.”

Angst helpt ons dus om niet roekeloos te zijn, maar het wordt een probleem als het ons verlamt. “Zodra je iets laat omdat het ‘te spannend’ is, hou je jezelf klein,” zegt Joke. “Veel mensen zeggen dat ze geen angst hebben, maar dan hebben ze last van stress, perfectionisme of controlebehoefte. Dat is óók angst. Alleen in een ander jasje.”

Van vermijden naar ontmoeten

Volgens Joke ligt de sleutel niet in het onderdrukken van angst, maar in het aankijken ervan. “Je hoeft het niet weg te mediteren. Maar door even stil te staan bij wat je voelt, kun je er met mildheid naar kijken. Niet: ik bén angstig. Maar: ik voel nu spanning. Ik voel sensaties. En dat is oké.”

Een simpele oefening die Joke vaak aanraadt: breng je aandacht naar je voeten. “Zak met je adem naar beneden. Voel hoe je staat. Dat haalt je uit je hoofd en brengt je terug in je lijf. En zeg tegen jezelf: ik voel dit, maar het is veilig. Want dat veilige gevoel in jezelf is vaak wat ontbreekt.”

Durf de diepte in te gaan

Veel mensen proberen hun angst te overwinnen door er dwars doorheen te gaan. Vaker op dat podium staan. Toch is Joke daar geen voorstander van. “Zonder te werken aan de onderliggende oorzaak blijft het elke keer weer spannend. Dat kost energie. Pas als je weet waarom je lichaam in de kramp schiet, kun je echt iets veranderen.”

Dat vraagt om introspectie. “Angst ontstaat zelden uit het niets,” legt ze uit. “Het zijn vaak overtuigingen die we als kind hebben meegekregen. Een moeder die zei: doe maar normaal. Een vader die streng was. Of gewoon het gevoel dat je niet gezien werd. Maar het mooie is: je kunt leren een andere versie van jezelf te zijn. Je hoeft geen grijze muis te blijven als dat niet bij je past.”

Het begint bij bewustwording

De eerste stap is altijd bewustwording. “Je hoeft niet eindeloos te graven,” zegt Joke. “Maar stel jezelf vragen. Wat denk ik op dat moment? Waar ben ik bang voor? Is dat echt waar?” In haar praktijk gebruikt ze hypnotherapie om mensen snel bij die kern te brengen. “Ik zie mensen in één sessie iets loslaten dat ze al jaren met zich meedragen. Dat is geen trucje. Dat is het effect van echt durven voelen.”

Wat kan je vandaag nog doen?

Ademhaling is een krachtig hulpmiddel in het moment. “Als de angst opkomt, adem dan vier tellen in door je neus, zes tellen uit door je mond. Voel hoe je buik meebeweegt. Focus op je voeten. En zeg tegen jezelf: wat ik ook voel, ik ben veilig.”

Maar laat het daar niet bij. “Gebruik die rust om te onderzoeken: wat zit eronder? Wat wil deze angst mij vertellen?” zegt Joke. “Want echte bevrijding zit niet in het onderdrukken, maar in het begrijpen.”

Laat je niets wijsmaken

Tot slot is Joke duidelijk over wat volgens haar de grootste misvatting is: dat angst een stoornis is waar je maar mee moet leren leven. “Onzin. Je hebt iets meegemaakt, dat klopt. Maar je bent niet kapot. Je systeem werkt gewoon zoals het ooit is geprogrammeerd. En dat kun je herprogrammeren.”

De uitnodiging is helder: blijf er niet mee rondlopen. “Laat je geen nonsens aanpraten. Ga aan de slag. Kijk naar je kern. En besef: je kunt áltijd iets anders leren doen.”

Ben je benieuwd hoe ademhaling je kan helpen in het moment? In de Meditation Moments app vind je diverse ademhalingsoefeningen: een mooie eerste stap naar meer rust, bewustzijn en veiligheid in jezelf.