Hatha yoga: de complete gids

Wat is Hatha yoga?

Beeld je een grote boom in. Met alle soorten yoga als takken (Vinyasa, Ashtanga, Bikram, Yin). Kun je het voor je zien? Hatha yoga is eigenlijk de stam van de boom. Het is een basisstijl waaruit andere yogastijlen voortkomen.

Bij moderne yogascholen ligt de nadruk vaak op het fysieke aspect van Hatha yoga. Maar dit is eigenlijk maar een klein onderdeel van Hatha yoga. Duizenden jaren geleden werd Hatha yoga beoefend om lichaam en geest in balans te brengen. Hatha is afkomstig van twee mantra’s uit het Sanskriet: Ha en Tha. ‘Ha’ staat voor de zonnekracht in ons lichaam. En ‘Tha’ verwijst naar de maan in ons lichaam. Het doel van hatha yoga is om deze twee energieën – die constant in ons lichaam aanwezig zijn – in balans te brengen.

Hatha yoga bestaat uit drie vaste onderdelen:

1. Asana’s (yogahoudingen)

Stel je voor dat je als een geaarde boom staat. Sterk en rustig. Of voel je als een sierlijke cobra, met je hart geopend naar de hemel. In hatha yoga komen deze beelden tot leven door de verschillende asanas. Dit zijn de yogahoudingen die je lichaam en geest in balans brengen. Voorbeelden van veelvoorkomende hatha yoga houdingen zijn downward facing dog (adho mukha svanasana), forward fold (uttanasana) en corpse pose (savasana).

Lees hier meer over yogahoudingen die je iedere dag kunt doen.

2. Pranayama (ademhaling)

Zoals een dansende wind die door de bladeren speelt, is de ademhaling de essentie van Hatha yoga. Bewust ademhalen brengt niet alleen zuurstof naar je cellen, maar brengt je ook in het hier en nu. Het is een krachtig hulpmiddel om je te kalmeren, te focussen en negatieve energie los te laten. Het ritme van je adem verbindt je met het ritme van het leven zelf.

3. Dhyana (meditatie)

Na het uitvoeren van de beweging en het evenwicht van de asanas, kun je je geest makkelijker tot stilte brengen tijdens een meditatie. Tijdens het mediteren kun je je gedachten observeren zonder oordeel. Je kunt je ware zelf ontdekken achter de ruis van het dagelijkse leven.

Hatha yoga in het dagelijkse leven

Hatha yoga beoefen je op je yogamat. Maar dit is eigenlijk pas waar het begint. Yogi’s zien hatha yoga als een techniek om jezelf te zuiveren. Je vergroot je zelfbewustzijn en bent beter in staat om met de uitdagingen van het leven om te gaan.

Yoga is niet iets wat je 'doet', maar een manier van leven. Alle lessen die je leert op je mat, kun je toepassen in het dagelijkse leven. Hoe werkt dit bijvoorbeeld voor het element meditatie? Een hatha les eindig je met stilte. Je leert om aanwezig te zijn in het hier en nu. En vooral in het dagelijkse leven kan dit handig zijn. Er zijn vandaag de dag enorm veel afleidingen die onze aandacht proberen te trekken. Het is daarom waardevol als je met je aandacht volledig in het hier en nu kunt zijn.

Maar ook het element ademhaling kun je in je dagelijkse leven toepassen. Als je je in een stressvolle situatie bevindt, haal dan eens diep adem. De diepste inademing die je die hele dag hebt genomen. Diep en langzaam ademen activeert namelijk het parasympathische zenuwstelsel – dat ervoor zorgt dat je je kunt ontspannen.

Hoewel Hatha yoga door verschillende culturen op verschillende manieren wordt beoefend, zal het doel altijd hetzelfde blijven. Alle elementen van hatha yoga – de asana’s, pranayama, dhyana, maar ook de mudra’s (handgebaren) en mantra’s – zullen veranderen hoe je je fysiek, mentaal en emotioneel voelt. Hatha yoga kan je geluksgevoel vergroten, maar het kan ook helpen bij het loslaten van negatieve emoties.

Hatha yoga voor beginners

Hatha yoga is een geweldige yogastijl voor beginners. Herinner je de boom nog? Hatha yoga is de stam van de boom. Het is de yogastijl waaruit tal van andere yogastijlen voortkomen. Een hatha yogales omvat alle aspecten van yoga en geeft je de ruimte om kennis te maken met alle verschillende asana’s. Je beweegt minder snel van de ene naar de andere houding (in vergelijking met de meer dynamische vormen van yoga) waardoor de docent tijd heeft om je te helpen of corrigeren.

Je zult merken dat er ook overlap zit tussen hatha yoga en andere yogastijlen. Een hatha yogales bevat namelijk vaak ook dynamische houdingen, net als bij vinyasa. Een voorbeeld hiervan is de zonnegroet die je aan het begin van een les doet om je lichaam op te warmen. Dit is een traditionele vinyasa-reeks waarbij je van de ene beweging in de andere flowt.